Ngày 27/11/2021, Vĩnh Phúc triển khai những điểm tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 đầu tiên cho học sinh tại các huyện Sông Lô, Tam Đảo,…theo đó, gần 5000 học sinh đã được tiêm mũi 1 của vắc xin phòng Covid-19, mở đầu cho chiến dịch tiêm chủng cho trẻ em từ 12 đến 17 tuổi tại tỉnh nhà.

Việc tổ chức tiêm được thực hiện nghiêm ngặt theo hình thức mỗi lớp 1 khung giờ, đảm bảo giãn cách, hạn chế tập trung đông người. Tất cả các điểm đảm bảo đầy đủ nhân lực và trang thiết bị cấp cứu. Đặc biệt, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc bố trí đội cấp cứu lưu động là những chuyên gia trong lĩnh vực cấp cứu hồi sức thường trực tại mỗi điểm tiêm, đảm bảo ứng phó khi tình huống phản vệ nặng xảy ra. Học sinh sau tiêm được theo dõi tại chỗ ít nhất 30 phút, trước khi ra về được cấp giấy xác nhận tiêm chủng, hướng dẫn theo dõi tại nhà và yêu cầu liên hệ đến cơ sở y tế ngay khi phát hiện những phản ứng bất thường. Tính đến nay, Vĩnh Phúc chưa ghi nhận trường hợp nào có phản ứng nguy kịch dẫn đến tử vong sau tiêm.

Để đạt được kết quả bước đầu thuận lợi như vậy, công tác khám sàng lọc cho trẻ em đóng vai trò then chốt trong việc hạn chế những phản ứng phụ nghiêm trọng, có những trường hợp được chỉ định phải tiêm vắc xin tại bệnh viện. Cùng với đó, Bộ y tế đã đưa ra hướng dẫn số 5002/QĐ- BYT về việc "Hướng dẫn sửa đổi, bổ sung Hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em", trong đó có lưu ý rõ trường hợp nào đủ điều kiện tiêm, trường hợp nào trì hoãn, thận trọng...

Theo đó có 8 yếu tố mà người khám sàng lọc cần quan tâm, đó là:

1. Hỏi tiền sử rõ ràng phản vệ với vaccine phòng COVID-19 lần trước hoặc các thành phần của vaccine phòng COVID-19;

2. Đang mắc bệnh cấp tính, mạn tính tiến triển;

3. Tiền sử dị ứng với bất kỳ dị nguyên nào;

4. Rối loạn tri giác, rối loạn hành vi;

5. Mắc các bệnh bẩm sinh, bệnh mạn tính ở tim, phổi, hệ thống tiêu hoá, tiết niệu, máu;

6. Nghe tim, phổi bất thường;

7. Phản vệ độ 3 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào (ghi rõ tác nhân dị ứng…);

8. Các chống chỉ định, trì hoãn khác (nếu có cần ghi rõ).

Hướng dẫn của Bộ Y tế cũng nêu rõ: nếu trẻ đủ điều kiện tiêm chủng ngay khi trẻ không có điểm bất thường và không có chống chỉ định tiêm vắc xin theo hướng dẫn của nhà sản xuất;

Chống chỉ định tiêm vắc xin cùng loại khi tiền sử rõ ràng phản vệ với vắc xin phòng COVID-19 lần trước hoặc các thành phần của vắc xin phòng COVID-19;

Trì hoãn tiêm chủng cho trẻ khi đang mắc bệnh cấp tính, mạn tính tiến triển;

Thận trọng tiêm chủng cho trẻ khi có tiền sử dị ứng với bất kỳ dị nguyên nào; Rối loạn tri giác, rối loạn hành vi;

Chuyển khám sàng lọc, tiêm chủng tại bệnh viện khi mắc các bệnh bẩm sinh, bệnh mạn tính ở tim, phổi, hệ thống tiêu hoá, tiết niệu, máu; Nghe tim, phổi bất thường; Phản vệ độ 3 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào (ghi rõ tác nhân dị ứng…);

Với trẻ trong độ tuổi 12-17 tuổi đang đi học sẽ được lập danh sách theo lớp và triển khai tiêm trước cho nhóm tuổi học sinh Phổ thông trung học, lần lượt theo khối lớp từ khối 12 đến khối 11 và khối 10; tiếp đến là học sinh Trung học cơ sở từ lớp 9, 8, 7.

Với những trẻ không đi học sẽ được điều tra và lập danh sách tại cộng đồng để đảm bảo không bỏ lỡ cơ hội tiêm chủng cho các cháu. Vaccine sử dụng tiêm chủng cho trẻ em 12 -17 tuổi là vaccine Comirnaty của Pfizer, sử dụng tương tự như người từ 18 tuổi trở lên; với liều lượng 0,3 ml mỗi liều, đường dùng tiêm bắp; lịch tiêm gồm 2 mũi, khoảng cách giữa 2 mũi từ 3 đến 4 tuần (21 - 28 ngày).

Ngoài ra, để đảm bảo an toàn tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19 cho trẻ từ 12 đến 17 tuổi cần:

Sự phối hợp của ngành Giáo dục và ngành Y tế về mọi mặt, các nhà trường với cơ sở y tế cần phối hợp chặt chẽ về công tác tổ chức, hậu cần để buổi tiêm chủng được diễn ra an toàn. Bên cạnh đó, sự phối hợp của các thầy cô giáo và phụ huynh học sinh rất quan trọng. Phụ huynh học sinh hoặc người giám hộ hợp pháp cần ký “Phiếu đồng ý tiêm chủng vaccine phòng COVID-19” cho trẻ, đồng thời chuẩn bị tâm lý, sức khỏe tốt cho trẻ trước khi tiêm chủng và phối hợp theo dõi sức khỏe của trẻ sau tiêm chủng theo hướng dẫn của cán bộ tiêm chủng.

Đặc biệt, trong 3 ngày đầu sau tiêm trẻ phải được người thân luôn bên cạnh để hỗ trợ và theo dõi tình hình sức khoẻ. Thực tế tại một số quốc gia đã triển khai tiêm vắc xin cho trẻ em từ 12 đến 17 tuổi trước Việt Nam đã ghi nhận phản ứng sau tiêm dù "rất hiếm gặp" như: Viêm cơ tim, viêm màng tim,… Do vậy, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo, trẻ em cần tránh vận động mạnh, hoạt động thể thao cường độ cao sau tiêm. Bởi khi vận động mạnh hoặc luyện tập thể tao cường độ cao sẽ gây tăng áp lực cho tim, biểu hiện viêm cơ tim sẽ trầm trọng hơn.

Bài Thành Tuyên/Ảnh Hoàng Hùng