*CVCM: BSCKII. Nguyễn Văn Dũng – Phó Trưởng khoa Chấn thương chỉnh
Pickleball – môn thể thao kết hợp giữa tennis, cầu lông và bóng bàn – đang ngày càng phổ biến tại Việt Nam nhờ luật chơi đơn giản, phù hợp với nhiều lứa tuổi. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển nhanh chóng đó là sự gia tăng đáng kể các chấn thương xương khớp liên quan đến pickleball, đặc biệt ở nhóm người trung niên và cao tuổi.
Theo dữ liệu được công bố tại Hội nghị thường niên của Viện Hàn lâm Phẫu thuật Chỉnh hình Hoa Kỳ năm 2024, số ca chấn thương do chơi pickleball đã tăng tới 200% trong vòng 20 năm qua. Tại Việt Nam, thời gian gần đây, các cơ sở y tế ghi nhận ngày càng nhiều người bệnh đến khám vì đau vai, khuỷu tay, cổ tay, gối và cổ chân sau khi chơi môn thể thao này.
Pickleball không “nhẹ” như nhiều người vẫn nghĩ
Theo BSCKII. Nguyễn Văn Dũng – Phó Trưởng khoa Chấn thương chỉnh hình, pickleball đòi hỏi người chơi phải thực hiện nhiều động tác di chuyển nhanh, đổi hướng đột ngột trong không gian hẹp. Những động tác tưởng chừng đơn giản này lại tạo ra áp lực lớn lên các khớp chịu lực như gối, cổ chân và cột sống, đặc biệt khi lặp đi lặp lại trong thời gian dài.
Bên cạnh đó, pickleball là môn thể thao có tính lặp cao, nhiều động tác đánh bóng sử dụng liên tục cùng một nhóm cơ và khớp, nhất là ở vai, khuỷu tay và cổ tay. Khi cơ – gân chưa đủ khỏe hoặc không được nghỉ ngơi hợp lý, nguy cơ viêm gân, viêm điểm bám gân là rất cao.
Một yếu tố quan trọng khác là đặc điểm người chơi. Tại Việt Nam, pickleball thu hút đông đảo người trung niên và cao tuổi – nhóm đối tượng vốn đã có những thay đổi sinh lý của hệ cơ xương khớp như thoái hóa khớp, giảm độ đàn hồi của gân, dây chằng. Khi vận động với cường độ cao hoặc sai kỹ thuật, chấn thương có thể xảy ra ngay cả khi không có va chạm mạnh.
Ngoài ra, nhiều người chơi thường bỏ qua bước khởi động hoặc khởi động qua loa. Khi cơ, gân và dây chằng chưa được làm nóng đầy đủ, việc vào sân đột ngột dễ dẫn đến bong gân, rách gân hoặc tổn thương dây chằng. Nguy cơ này càng tăng khi mặt sân trơn trượt hoặc người chơi sử dụng giày không phù hợp, không đủ độ bám và khả năng bảo vệ cổ chân.
Những chấn thương người chơi Pickleball thường gặp
Trong quá trình thăm khám, BSCKII. Nguyễn Văn Dũng cho biết, các chấn thương liên quan đến pickleball rất đa dạng, từ nhẹ đến nặng. Phổ biến nhất là tình trạng viêm gân và viêm điểm bám gân ở vai, khuỷu tay, cổ tay, gối và cổ chân, gây đau âm ỉ, hạn chế vận động. Không ít trường hợp bị bong gân cổ chân, đau gối kéo dài, làm trầm trọng thêm tình trạng thoái hóa khớp gối vốn đã có từ trước.
Đáng lưu ý, một số người bệnh nhập viện trong tình trạng nặng hơn như rách sụn chêm, đứt dây chằng khớp gối hoặc thậm chí gãy xương do ngã khi di chuyển nhanh. Theo bác sĩ, nhiều trường hợp đến khám muộn do chủ quan, tiếp tục chơi khi đã có dấu hiệu đau, khiến tổn thương ngày càng nghiêm trọng và thời gian điều trị kéo dài.
Lời khuyên từ bác sĩ chấn thương chỉnh hình
Để chơi pickleball an toàn và giảm thiểu nguy cơ chấn thương, BSCKII. Nguyễn Văn Dũng khuyến cáo người chơi cần chuẩn bị kỹ trước mỗi buổi tập. Việc khởi động đầy đủ từ 10 đến 15 phút giúp làm nóng cơ, tăng độ linh hoạt của khớp và giảm nguy cơ chấn thương. Người chơi cũng nên tăng cường độ vận động một cách từ từ, tránh tập luyện quá sức, đặc biệt trong giai đoạn mới bắt đầu hoặc khi quay lại chơi sau thời gian dài nghỉ ngơi.
Bên cạnh đó, lựa chọn giày chuyên dụng cho pickleball hoặc tennis có độ bám tốt và khả năng hỗ trợ cổ chân là yếu tố rất quan trọng. Việc tập bổ trợ nhằm tăng sức mạnh cơ đùi, cơ cẳng chân và các nhóm cơ quanh khớp gối sẽ giúp khớp vững chắc hơn, hạn chế tổn thương khi di chuyển nhanh hoặc đổi hướng đột ngột.
BSCKII. Nguyễn Văn Dũng nhấn mạnh: “Khi xuất hiện các dấu hiệu đau, sưng nề hoặc hạn chế vận động, người chơi cần tạm dừng tập luyện và đi khám sớm. Việc phát hiện và điều trị kịp thời sẽ giúp tránh được những biến chứng nặng nề về sau.”
Tác giả: Hồng Nhung