*Cố vấn chuyên môn: ThS. BS Trần Văn Thảo, Trưởng khoa Khoa Da liễu – Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc
Rụng tóc – không chỉ là vấn đề thẩm mỹ
Rụng tóc thường khiến người bệnh mất tự tin, ảnh hưởng đến giao tiếp và tâm lý. Nhưng quan trọng hơn, đây có thể là biểu hiện cảnh báo các rối loạn trong cơ thể như: thiếu vi chất, rối loạn nội tiết, bệnh tuyến giáp, bệnh tự miễn hay tác dụng phụ của thuốc. Vì vậy, rụng tóc cần được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh để tiến triển thành hói vĩnh viễn.
Một số hình thái rụng tóc thường gặp.
-
Rụng tóc kiểu hói (Rụng tóc do Androgen – Androgenetic Alopecia): Thường gặp ở nam giới, nhưng cũng có thể xuất hiện ở phụ nữ. Đặc trưng bởi tóc mảnh dần, thưa theo hình chữ M ở vùng trán – thái dương, sau đó lan đến vùng đỉnh đầu. Nguyên nhân chính là yếu tố di truyền và tăng hoạt động của hormone Androgen (DHT).
-
Rụng tóc Telogen Effluvium (cấp tính và mạn tính): Là rụng tóc không sẹo, lan tỏa, thường gặp ở nữ giới 30–50 tuổi, không có yếu tố di truyền. Chẩn đoán phân biệt cần loại trừ rụng tóc do thiếu máu thiếu sắt, bệnh lý tuyến giáp, hoặc rụng tóc androgen ở nữ – vốn có thể giống nhau về lâm sàng.
+ Telogen Effluvium cấp tính: xảy ra sau sốt cao, stress, phẫu thuật, xuất huyết, sau sinh, nhiễm virus (đặc biệt là hậu COVID-19), phơi nhiễm kim loại nặng, hoặc theo mùa.
+ Telogen Effluvium mạn tính: liên quan đến rối loạn chức năng tuyến giáp, suy dinh dưỡng, thiếu sắt, thiếu kẽm, viêm da đầu (viêm da tiết bã, viêm do vi khuẩn), hoặc do thuốc.
-
Rụng tóc do tật nhổ tóc (Trichotillomania): Là rụng tóc không sẹo do hành vi nhổ tóc lặp đi lặp lại, thường gặp ở trẻ nhỏ hoặc người mắc rối loạn ám ảnh – cưỡng chế.
Ngoài ra còn nhiều hình thái rụng tóc như: Rụng tóc từng mảng, rụng tóc bẩm sinh hình tam giác, do bệnh Lupus, rụng tóc kiểu rừng thưa trong bệnh giang mai giai đoạn 3, rụng tóc do nấm và nhiều nguyên nhân khác, tùy theo biểu hiện lâm sàng mà người bệnh sẽ được bác sĩ kiểm tra cụ thể.
Cách nhận biết rụng tóc bệnh lý
Người bệnh cần đi khám khi có các dấu hiệu:
-
Rụng tóc nhiều hơn 100 sợi/ngày trong nhiều tuần.
-
Tóc rụng thành từng mảng tròn, có thể nhìn thấy da đầu.
-
Đường ngôi tóc ngày càng rộng, tóc thưa ở vùng đỉnh đầu.
-
Tóc mới mọc lên mảnh, yếu hoặc không mọc lại.
Chẩn đoán tại bệnh viện
Tại Khoa Da liễu – Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc, người bệnh sẽ được:
-
Khám lâm sàng: đánh giá mật độ, độ chắc khỏe và phân bố tóc.
-
Soi da đầu, soi nang tóc (trichoscopy): quan sát cấu trúc nang tóc, xác định dạng rụng.
-
Xét nghiệm máu, nội tiết: khi nghi ngờ nguyên nhân từ tuyến giáp, một số bệnh toàn thân có gây lên hiện tượng rụng tóc hoặc thiếu vi chất hoặc rối loạn hormone.
Các phương pháp điều trị rụng tóc hiện nay:
1. Điều trị bằng thuốc
-
Minoxidil (xịt/nhỏ tại chỗ): kích thích nang tóc, kéo dài giai đoạn mọc. Lưu ý cần duy trì lâu dài; trong 4–8 tuần đầu có thể xuất hiện tình trạng rụng tóc tăng tạm thời (shedding phase).
-
Finasteride (uống, chỉ dùng cho nam giới): giảm tác động của DHT lên nang tóc. Không dùng cho phụ nữ trong độ tuổi sinh sản vì có nguy cơ gây dị tật thai nhi nam.
-
Bổ sung vi chất: sắt, kẽm, biotin, vitamin D… khi có thiếu hụt.
2. Điều trị công nghệ cao
-
PRP (huyết tương giàu tiểu cầu): tiêm trực tiếp vào da đầu, hỗ trợ phục hồi nang tóc. Hiệu quả phụ thuộc mật độ tiểu cầu, kỹ thuật ly tâm và tần suất tiêm; hiện chưa có phác đồ chuẩn hóa toàn cầu.
-
Tiêm thuốc tại chỗ: áp dụng trong một số dạng rụng tóc bệnh lý (ví dụ: rụng tóc từng mảng).
-
Laser năng lượng thấp (Low-level Laser Therapy – LLLT): chỉ định trong rụng tóc do androgen (androgenetic alopecia), với hiệu quả cải thiện rõ sau 4–6 tháng, bằng chứng mức B.
-
Quang trị liệu (PUVA, NB-UVB): chủ yếu dùng cho rụng tóc từng mảng (Alopecia areata).
3. Sản phẩm chăm sóc tóc chuyên sâu
-
Dầu gội, dầu xả chứa thảo dược hoặc hoạt chất hỗ trợ nang tóc.
-
Serum dưỡng tóc, kem ủ, mặt nạ tóc giúp phục hồi hư tổn, giảm gãy rụng.
4. Phương pháp mới và tương lai
-
Cấy tóc tự thân: áp dụng trong hói nặng.
-
Liệu pháp sinh học và công nghệ gen: đang được nghiên cứu.
5. Thay đổi lối sống
-
Ăn uống cân đối, giàu protein, omega-3, vitamin.
-
Ngủ đủ, hạn chế stress, tập luyện đều đặn.
-
Tránh lạm dụng hóa chất, nhiệt độ cao; không buộc tóc quá chặt.
Lời khuyên từ chuyên gia
ThS. BS Trần Văn Thảo, Trưởng khoa Khoa Da liễu – Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc chia sẻ:
“Rụng tóc không chỉ là vấn đề thẩm mỹ mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý tiềm ẩn. Người bệnh nên đi khám sớm khi thấy tóc rụng nhiều bất thường, tóc thưa dần hoặc rụng theo từng mảng. Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân sẽ giúp lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, từ thuốc, công nghệ cao đến sản phẩm chăm sóc chuyên sâu. Đồng thời, kiên trì điều trị và thay đổi lối sống khoa học là yếu tố then chốt để cải thiện tình trạng rụng tóc.”
Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và các liệu pháp điều trị tiên tiến, Khoa Da liễu – Bệnh viện Đa khoa Vĩnh Phúc đang triển khai nhiều phương pháp chẩn đoán và điều trị rụng tóc hiệu quả, mang đến cho người bệnh mái tóc chắc khỏe, khôi phục sự tự tin và chất lượng sống.
Tác giả: Trần Sang