Một ca phẫu thuật Phaco dưới gây mê toàn thân vừa được thực hiện thành công tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc, giúp cải thiện thị lực cho chị T. - người bệnh nữ 43 tuổi đang được chăm sóc tại Trung tâm Nuôi dưỡng phục hồi chức năng người tâm thần tỉnh Vĩnh Phúc. Đây là trường hợp người bệnh mắc chậm phát triển trí tuệ từ nhỏ, không có khả năng tự chăm sóc, kèm theo đục thủy tinh thể hai mắt kéo dài nhiều năm.

Hành trình lặng lẽ của một người bệnh thiệt thòi

Chị T. được tiếp nhận vào trung tâm từ năm 2013. Theo chia sẻ của chị Dung - cán bộ chăm sóc trực tiếp, chị là người khá hiền, sinh hoạt cần hỗ trợ gần như toàn bộ, và thị lực yếu từ trước khi vào trung tâm.

“Từ trước tới nay, chị ấy sống khá ngoan, chủ yếu ngồi một chỗ, ít phản ứng với môi trường xung quanh. Khoảng một tháng gần đây, chúng tôi nhận thấy chị đi lại khó khăn hơn, hay phải lần đường và dễ vấp ngã. Lúc đó, trung tâm quyết định đưa chị đi khám chuyên khoa Mắt.”

Kết quả thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc cho thấy chị T. bị đục thủy tinh thể hai mắt hoàn toàn, thị lực chỉ còn khả năng phân biệt ánh sáng (mức mù gần hoàn toàn theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới). Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn làm tăng nguy cơ té ngã và mất an toàn khi di chuyển, đặc biệt trong môi trường tập trung.

Thách thức từ một trường hợp phẫu thuật không thường quy

Do đặc điểm bệnh lý tâm thần, chị T. không thể phối hợp trong quá trình thăm khám hay thực hiện kỹ thuật điều trị. Sau khi hội chẩn liên khoa, các bác sĩ quyết định tiến hành phẫu thuật Phaco dưới gây mê - một kỹ thuật không thường quy, chỉ áp dụng cho những trường hợp không thể hợp tác khi mổ.

BSCKII. Trần Văn Hà - Trưởng khoa Mắt bán phần sau, là người trực tiếp thực hiện ca mổ. Ê-kíp phối hợp giữa khoa Mắt và khoa Gây mê hồi sức đã triển khai kỹ lưỡng, đảm bảo an toàn tối đa cho người bệnh.

“Phẫu thuật đục thủy tinh thể ở người bệnh tâm thần là thử thách không nhỏ. Không chỉ về kỹ thuật, mà còn yêu cầu chuẩn bị kỹ càng từ khâu thăm khám, chẩn đoán, gây mê đến hậu phẫu. Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa các chuyên khoa, chúng tôi đã hoàn thành ca mổ đúng tiến độ, không biến chứng.” - BSCKII. Trần Văn Hà

Ánh sáng không chỉ đến từ đôi mắt

Sau khi được phẫu thuật thành công cả hai mắt, chị T. hiện đã có thị lực phục hồi đáng kể, chị đã có thể tự sinh hoạt bình thường mà không cần người dìu dắt như trước.

Trong lần tái khám, bác sĩ hỏi: “Chị có nhìn thấy ánh sáng không?”

Chị T. mỉm cười hiền và đáp lại: “Rất sáng”.

Phản ứng giản dị nhưng đầy ý nghĩa này đã mang lại niềm vui lớn cho đội ngũ y bác sĩ và nhân viên chăm sóc, như một sự khẳng định cho sự hồi phục không chỉ về thị lực mà còn về tinh thần của người bệnh.

Ý nghĩa xã hội từ một ca phẫu thuật đặc biệt

Đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa có thể điều trị được, nhưng trong cộng đồng người bệnh tâm thần, vấn đề này lại thường bị bỏ quên. Rào cản về khả năng giao tiếp, hợp tác, cũng như sự kỳ thị xã hội khiến nhiều trường hợp không được tiếp cận điều trị kịp thời dù bệnh lý hoàn toàn có thể xử lý bằng can thiệp ngoại khoa đơn giản.

“Thành công của ca phẫu thuật này không chỉ là chuyên môn, mà còn là một thông điệp nhân văn: Mỗi người bệnh, dù hoàn cảnh thế nào, cũng có quyền được chăm sóc và điều trị y tế công bằng.” - BSCKII. Trần Văn Hà

Sự phối hợp giữa Trung tâm Nuôi dưỡng phục hồi chức năng người tâm thần tỉnh Vĩnh Phúc và Bệnh viện Đa khoa tỉnh Vĩnh Phúc là một hình mẫu ý nghĩa cho hiệu quả kết nối giữa ngành y tế và ngành công tác xã hội. Chính sự đồng hành này đã góp phần mang lại thay đổi tích cực cho những người bệnh yếu thế, những người dễ bị lãng quên trong hành trình chăm sóc sức khỏe.

Ánh sáng trở lại không chỉ giúp chị T. nhìn rõ hơn. Đôi mắt là cửa sổ tâm hồn, và cánh cửa ấy giờ đây đã mở ra hy vọng cho những người bệnh từng bị lãng quên. Một ca phẫu thuật nhỏ, nhưng là bước đi lớn của sự quan tâm và sẻ chia. Khi sự chăm sóc y tế toàn diện đến được với tất cả mọi người dù trong hoàn cảnh khó khăn đó chính là điều đẹp đẽ nhất mà ngành y mang lại.

Thành Tuyên