*Bài viết có sự cố vấn chuyên môn của BS.CKI. Bùi Văn Hậu – Phó trưởng khoa Chẩn đoán hình ảnh

Chụp Cắt lớp vi tính (CLVT) là gì?

Khái niệm chụp cắt lớp vi tính hay còn gọi là chụp CT Scanner rất quen thuộc trong việc khám và chẩn đoán bệnh. Đây là kỹ thuật sử dụng nhiều tia X quét lên 1 hoặc nhiều bộ phận, khu vực cơ thể để cho ra hình ảnh 2 chiều hoặc 3 chiều chi tiết của vùng cần chụp.

Vai trò của chụp CLVT trong chẩn đoán các bệnh lý

Chụp cắt lớp vi tính có vai trò vô cùng quan trọng trong việc chẩn đoán 1 số bệnh lý trên cơ thể, cụ thể như sau:

• Phát hiện chẩn đoán các vấn đề ở cơ hoặc xương
• Xác định cục máu đông hoặc nhiễm trùng.
• Tầm soát và theo dõi điều trị các khối u, bệnh lý ung thư
• Hỗ trợ chẩn đoán và theo dõi các bệnh lý tim mạch
• Hỗ trợ hướng dẫn việc thực hiện hóa trị hoặc xạ trị trong điều trị ung thư.
• Phát hiện các tổn thương bên trong và tình trạng chảy máu trong.

So với kỹ thuật chụp X quang trước đây, chụp CLVT là một thành tựu vượt bậc trong chẩn đoán hình ảnh, phương pháp này giúp ích đắc lực cho thầy thuốc trong chẩn đoán và tiên lượng bệnh.

Đây là giải pháp ưu việt để phát hiện các vấn đề bệnh lý ở xương do độ phân giải với không gian xương cao. So với chụp X quang chụp CT có khả năng phân giải mô mềm cao hơn. Cho hình ảnh rõ nét, khắc phục tình trạng nhiều hình chồng lên nhau so với chụp X quang

Chụp cắt lớp vi tính khá nhanh, không mất nhiều thời gian nên rất hữu ích trong việc đánh giá các bệnh cấp cứu và kiểm tra các bộ phận cơ thể như như gan, tim, phổi…

Có thể sử dụng để chẩn đoán với người bệnh đang sử dụng 1 số máy móc hỗ trợ.

Những lưu ý khi tiến hành chụp CLVT

Trước khi chụp cắt lớp vi tính người bệnh cần chuẩn bị những gì?

Để chuẩn bị cho quá trình chụp CT scanner diễn ra thuận lợi nhất, người bệnh nên lưu ý 1 số việc như sau:

• Nên trao đổi với bác sĩ nếu đang bị các bệnh lý như tim mạch, hen, tiểu đường, bệnh lý thận hoặc dị ứng các loại thuốc.
• Nếu đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai cần thông báo với bác sĩ để tránh những ảnh hưởng không tốt cho thai nhi.
• Với người bệnh cần tiêm thuốc cản quang khi chụp thì cần phải nhịn ăn từ 4 - 6 tiếng trước khi chụp CT Scanner và cần ký vào cam kết tiêm thuốc cản quang…
• Người bệnh cần thay quần áo chuyên dụng để quá trình chụp CLVT diễn ra thuận lợi hơn, quần áo sẽ do bệnh viện cung cấp.

Trong quá trình thực hiện chụp CLVT người bệnh cần

Thực hiện theo hướng dẫn của Kỹ thuật viên đó là: Người bệnh sẽ được hướng dẫn nằm trên bàn chuyên dụng có thể di chuyển, sau khi đã ổn định người bệnh sẽ được đưa vào chính giữa máy chụp CT scanner.

Khi người bệnh đã nằm ổn định trong lòng máy, bác sĩ sẽ điều chỉnh để thực hiện việc chụp bằng cách chiếu các tia X lên các bộ phận cơ thể cần kiểm tra.

Trong quá trình chụp người bệnh nên nằm im, hạn chế tối đa các chuyển động hay dịch chuyển để tăng sự rõ nét của hình ảnh chụp.

Người bệnh cần làm đúng theo sự hướng dẫn của nhân viên y tế để có kết quả chính xác nhất.

Sau khi chụp CLVT người bệnh cần

Với những người bệnh cần phải tiêm thuốc cản quang trong khi chụp thì khi kết thúc quá trình chụp, đường truyền tĩnh mạch sẽ được giữ và theo dõi trong khoảng 30 phút. Sau đó nếu không có vấn đề nào bất thường xảy ra thì người bệnh sẽ được nhân viên y tế giúp tháo đường truyền tĩnh mạch. Và đặc biệt, người bệnh nên uống nhiều nước để thuốc được đào thải ra khỏi cơ thể.

Với trường hợp chụp cắt lớp vi tính không tiêm thuốc cản quang, sau khi chụp người bệnh sẽ ăn uống sinh hoạt bình thường.

Sau khi chụp CT Scanner, người bệnh cần theo dõi và nếu thấy các dấu hiệu bất thường như buồn nôn và nôn, chóng mặt, khó thở, sốt… thì cần thông báo ngay với bác sĩ để được tư vấn.

Tác giả: Thành Tuyên