Thuốc kháng sinh là những hợp chất hóa học – không kể nguồn gốc – có tác động chuyên biệt trên một giai đoạn chuyển hoá thiết yếu của vi sinh vật. Với liều điều trị, kháng sinh có thể kìm hãm hoặc tiêu diệt các vi sinh vật gây bệnh.
Theo thói quen của chúng ta, cứ mỗi khi bị bệnh dù nặng hay nhẹ, mọi người sẽ thường trở thành “bác sĩ tại gia” với việc tự kê đơn và tự điều trị hay thậm chí “chữa bệnh” cho cả gia đình theo cùng một phương thuốc. Đến khi tình hình bệnh không thấy cải thiện hoặc chưa có dấu hiệu đỡ, lại tiếp tục tự mua thuốc và với liều lượng nặng hơn. Cho đến lúc bệnh đã chuyển biến trầm trọng, người bệnh mới tìm đến bác sĩ trong tình trạng vi khuẩn đã có khả năng vô hiệu hoá hầu hết các loại thuốc kháng sinh.
Vô hình chung, việc dùng thuốc kháng sinh tùy tiện, ngoài việc giết chết những vi khuẩn gây bệnh, còn tiêu diệt cả những vi khuẩn có lợi cho cơ thể (ví dụ như vi trùng đường ruột tạo men tiêu hóa). Thậm chí, nặng thì có thể gây độc cho gan, thận hoặc sốc phản vệ gây nguy hiểm đến tính mạng.
Lạm dụng thuốc kháng sinh sẽ - Hậu quả kháng thuốc không lường
Việc lạm dụng thuốc kháng sinh của mỗi cá nhân đã góp phần làm gia tăng sự nguy hại của việc đề kháng thuốc kháng sinh trên toàn cầu. Tác dụng “yếu đi” của thuốc kháng sinh trước những vi khuẩn đang “mạnh lên” từng ngày làm cho vi khuẩn sẽ “nhờn thuốc” khiến các thầy thuốc bị khó khăn trong việc lựa chọn các kháng sinh để điều trị cho người bệnh.
Nguyên nhân của tình trạng kháng kháng sinh có thể do kê đơn kháng sinh quá mức; người bệnh sử dụng kháng sinh không theo kê đơn hoặc sử dụng kháng sinh không đủ liệu trình, sử dụng kháng sinh không đủ liều lượng; không tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ thậm chí là tự mua kháng sinh về để sử dụng khi bị bệnh; các vấn đề kiểm soát nhiễm khuẩn kém ở trong cơ sở y tế; thiếu các kháng sinh mới được sáng chế….
Và hôm nay, trách nhiệm của bạn, tôi và chúng ta là phải sử dụng kháng sinh đúng cách nhằm bảo vệ chính mình và cả cộng đồng bằng công việc lan truyền ý thức trách nhiệm này.
Một số khuyến cáo cần lưu ý khi sử dụng kháng sinh:
- Cam kết sử dụng kháng sinh hợp lý;
- Chỉ uống thuốc đúng theo đơn của bác sĩ, không tự ý mua và dùng kháng sinh khi chưa có ý kiến của bác sĩ điều trị;
- Khi được bác sĩ kê đơn có thuốc kháng sinh, bạn phải sử dụng thuốc tuyệt đối tuân thủ theo đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ, uống đủ liều chứ không bỏ dở nửa chừng, ngay cả khi bạn cảm thấy bệnh đã đỡ nhiều;
- Không chia sẻ thuốc kháng sinh trong đơn thuốc đang dùng cho người khác uống, ngay cả khi đó là người thân của bạn. Vì khi chia sẻ, bạn sẽ thiếu liều thuốc cần uống và như thế bạn đã vô tình tạo cơ hội cho vi khuẩn mạnh mẽ lên và kháng lại các thuốc điều trị;
- Hãy thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hay nước rửa tay để phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn, nhờ đó bạn góp phần giảm bớt nguy cơ phải dùng đến thuốc kháng sinh.
Chúng ta hãy hành động ngay hôm nay, cùng chống kháng thuốc với cả thế giới. Hãy bắt đầu bằng thói quen tuân thủ đơn thuốc của bác sĩ, không tự ý mua kháng sinh về dùng cho bất cứ ai. Bạn hãy nhắc nhở những người quen nếu thấy họ vẫn dùng kháng sinh bừa bãi. Hãy dùng kháng sinh đúng cách vì chính tương lai của chúng ta./.
Tác giả: Thu Thủy